Istotą nowelizacji jest wprowadzenie nowych zasad wykonywania przewozów drogowych, w tym zasad dostępu do zawodu przewoźnika drogowego oraz do rynku krajowego i międzynarodowego transportu drogowego. Zamiast dotychczasowej licencji od przewoźników krajowych wymagane będzie zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, zaś na wykonywanie drogowego transportu międzynarodowego osób i rzeczy – odpowiedniej licencji wspólnotowej. Ustawa wprowadza także zmiany w przepisach dotyczących warunków i trybu uzyskiwania certyfikatu kompetencji zawodowych przewoźników drogowych, co powinno przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa drogowego. Nowelizacja ustawy o czasie pracy kierowców wdraża dyrektywę unijną dotyczącą organizacji czasu pracy osób wykonujących czynności w trasie w zakresie transportu drogowego i polega na objęciu kierowców niepozostających w stosunku pracy tzw. samozatrudnionych koniecznością ewidencji czasu pracy. Średni tygodniowy czas pracy takich kierowców nie będzie mógł przekroczyć 48 godzin, a maksymalny tygodniowy czas pracy będzie mógł być przedłużony do 60 godzin, jeżeli w ciągu 4 miesięcy nie zostanie przekroczona średnia 48 godzin na tydzień.
Zgodnie z nowymi przepisami, wykonywanie krajowego transportu drogowego wymagać będzie uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, a wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego - licencji wspólnotowej. Wzór takiego zezwolenia ma być określony w rozporządzeniu ministra transportu. Działalność gospodarcza polegająca na wykonywaniu krajowego przewozu osób samochodem osobowym, przeznaczonym do przewozu powyżej siedmiu osób (ale nie więcej niż dziewięciu łącznie z kierowcą) lub taksówką - zgodnie z nowym prawem - wymagać będzie uzyskania licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego. W miejsce dotychczasowych licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego osób autokarem lub autobusem oraz licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego rzeczy, obowiązywać będzie zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. Udzielaniem, odmową, zmianą, zawieszeniem lub cofnięciem zezwolenia będzie zajmował się starosta właściwy dla miejsca zamieszkania lub siedziby przedsiębiorcy. W sprawach dotyczących ubiegania się o licencję wspólnotową - Główny Inspektor Transportu Drogowego. Nowe przepisy dotyczą również wymogów związanych z uzyskiwaniem certyfikatu kompetencji zawodowych przewoźnika drogowego. Chodzi tu m.in. o przebieg egzaminu pisemnego i zwolnienie z niego. Certyfikat jest dokumentem niezbędnym do uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.
