Podstawy zawodu
Skupiając się na technicznych aspektach jakie Zarządzający Transportem powinien spełniać można zgodnie z rozporządzeniem wyartykułować, że :
a) w sposób rzeczywisty i ciągły zarządza operacjami transportowymi tego przedsiębiorstwa
b) ma rzeczywisty związek z przedsiębiorstwem, polegający na przykład na tym, że jest jego pracownikiem, dyrektorem, właścicielem lub udziałowcem lub nim zarządza lub, jeżeli przedsiębiorca jest osobą fizyczną, jest tą właśnie osobą; oraz
c) posiada miejsce zamieszkania na terenie Wspólnoty.
Ponadto w przypadku nieposiadania przez przedsiębiorcę odpowiednich kompetencji zawodowych (CPC) należy powierzyć Zarządzającemu Transportem zarządzania w sferze:
utrzymania i konserwacji pojazdów, sprawdzanie umów i dokumentów przewozowych, podstawową księgowość, przydzielanie ładunków lub usług kierowcom i pojazdom oraz sprawdzanie procedur związanych z bezpieczeństwem.
Przewoźnicy często pytają czy rzeczywiście, tak duży wpływ na firmę będzie miała osoba, która do tej pory w zasadzie miała za zadanie jedynie użyczyć Certyfikatu? Przyznanie licencji wiąże się z koniecznością spełnienia wszystkich warunków. Skupiając się jedynie na aspekcie „posiadania osoby z certyfikatem”, trzeba jasno określić, że na dzień dzisiejszy, sprowadzanie zakresu jej obowiązków do użyczenia certyfikatu i podpisania stosownej umowy, może prowadzić do wielu problemów.
Pomijając już sam fakt kontroli przez upoważnione organy do weryfikacji czy Zarządzający Transportem miał „rzeczywisty i ciągły wpływ na operacje transportowe”, należy zastanowić się nad tym za co można aktualnie utracić certyfikat i jakie mogą być tego następstwa w konkretnych przypadkach. Po pierwsze utrata certyfikatu przez osobę zarządzającą transportem rodzi automatyczny obowiązek wyznaczenia nowego Zarządzającego Transportem. Przedsiębiorca posiadający licencję wspólnotowa czy krajową nie może wykorzystywać uprawnień z licencji płynących, jeśli nie spełnia nieprzerwanie podstawowych warunków. Po drugie zgodnie z nowym brzmieniem Ustawy o transporcie drogowym Zarządzający Transportem w sposób ścisły odpowiada za działania lub zaniechania kierowców, konkretyzacją tego jest wykaz kar zawarty w zał. nr 2 do Ustawy o transporcie drogowym. W świetle nowych uregulowań krajowych, jakie obowiązują od 01.01.2012 Zarządzający Transportem jest zagrożony kara grzywny m.in. za:
3.Dopuszczenie do wykonywania przewozu drogowego przez kierowcę, który:
3.1. nie ukończył wymaganego w związku z tym przewozem szkolenia – 1000 zł
3.2.nie posiada orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy – 1000 zł
3.3. nie posiada orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy – 1000 zł
14. Dopuszczenie do przewozu drogowego bez wymaganego świadectwa określonego w umowie o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów – 2000 zł
15. Dopuszczenie do naruszenia przepisów o czasie prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerwach i odpoczynku – 2000 zł
16. Dopuszczenie do naruszenia przepisów o stosowaniu urządzeń rejestrujących samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy i odpoczynku oraz aktywności kierowcy – 2000 zł
Dotkliwość w postaci nałożenia kary grzywny w wys. 2000 zł na Zarządzających może okazać się nie wystarczającą sankcją dyscyplinującą. Dlatego też normodawca unijny już w 2009 roku określił zasady utraty dobrej reputacji – co może na długie lata zamknąć managerowi transportu możliwość wykonywania pracy zawodowego jako Zarządzającego Transportem.
Za co można utracić dobrą reputację.
Po pierwsze dobrą reputację traci przedsiębiorca lub osoba posiadająca CKZ w momencie otrzymania sankcji lub wyroków za naruszenie przepisów krajowych w obszarze:
- prawo handlowe;
- prawo upadłościowe;
- płace i warunki zatrudnienia w zawodzie;
- prawo o ruchu drogowym;
- odpowiedzialność zawodowa;
- handel ludźmi lub narkotykami;
Po drugie utratę dobrej reputacji powoduje naruszenie przepisów wspólnotowych, w wyniku czego zastosowane zostaną sankcje lub wydany będzie wyrok skazujący dotyczący:
- czasu prowadzenia pojazdu i odpoczynku kierowców, czasu pracy oraz instalacji i używania urządzeń kontrolnych;
- maksymalnej masy i wymiarów pojazdów użytkowych w ruchu międzynarodowym;
- kwalifikacji wstępnej i ustawicznego kształcenia kierowców;
- badań technicznych w celu dopuszczenia pojazdów użytkowych do ruchu, w tym obowiązkowych badań technicznych pojazdów silnikowych;
- dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych rzeczy lub, w odpowiednim przypadku, dostępu do rynku przewozu drogowego osób;
- bezpieczeństwa w drogowym przewozie towarów niebezpiecznych;
- instalacji i używania ograniczników prędkości w niektórych rodzajach pojazdów;
- dostępu do zawodu przewoźnika drogowego;
- transportu zwierząt.
Należy jednak podkreślić, iż rozporządzenie 1071/2009 wskazuje, że za naruszenie przepisów wspólnotowych, wniosek o utratę dobrej reputacji organ kontrolny będzie musiał odpowiednio „umotywować i uzasadnić”, jako proporcjonalną sankcję za popełnione naruszenia.
Utrata waloru niekaralności przez Zarządzającego Transportem może doprowadzić do stwierdzenia niezdolności takiej osoby do kierowania operacjami transportowymi przez organ kontrolny. W takiej sytuacji posiadany certyfikat kompetencji zawodowych utraci ważność.
Regulacja rynku transportowego przez unię europejską w swojej istocie ma na celu podniesienie elitarności zawodu przewoźnika drogowego. Wyższe wymagania, co do osób prowadzących i pracujących w firmach transportowych tak naprawdę mają skłonić do wyselekcjonowania najlepszych. Pytanie pozostaje jak być najlepszym z najlepszych. Wszystkie warunki określone w pakiecie drogowym (Rozporządzenia nr 1071, nr 1072, nr 1073) zdają się być swoistym „minimum”, jakie trzeba spełnić, aby być przewoźnikiem. Firm spełniających to minimum jest na rynku kilkadziesiąt tysięcy. O tym, jaka będzie ich przyszłość w szczególności zdecydują Zarządzający Transportem, którzy w sposób rzeczywisty i ciągły będą mieli wpływ na operacje transportowe przedsiębiorstwa. O funkcjonowaniu firmy zawsze decyduje osoba zarządzająca, natomiast o jej sukcesie już szeroko pojęte kompetencje konkretnej osoby. Wydaje się być zasadnym, aby ten kto ma wpływ na operacje transportowe posiadał owe minimum w postaci Certyfikatu Kompetencji Zawodowych tyle, że to i tak dopiero początek drogi do efektywnego zarządzania.