Kogo dotyczy odstępstwo w odbiorze tygodniowego odpoczynku ?
Nowelizacja Rozporządzenia 561/2006 dedykowana jest wyłącznie przewoźnikom osób świadczących usługę okazjonalną w ruchu międzynarodowym, co w praktyce oznacza ułatwienia organizacyjne dla biur podróży i/lub przewoźników wykonujących przewóz osób w ramach wycieczek zagranicznych. Tak więc niżej omówione zasady nie mają zastosowania:
- w krajowym okazjonalnym przewozie osób
- w krajowym i międzynarodowym regularnym przewozie osób
- w transporcie na potrzeby własne
- w transporcie rzeczy
Co to jest usługa okazjonalna ?
Na potrzeby m.in. wprowadzenia odstępstwa od zasad korzystania z tygodniowego okresu odpoczynku – Rozporządzenie nr 1073/2009 wprowadziło definicję usług okazjonalnych, usług regularnych i szczególnych usług regularnych. Zgodnie z art 2 tego rozporządzenia:
-„usługi regularne” oznaczają usługi polegające na przewozie osób w określonych odstępach czasu i na określonych trasach, przy czym pasażerowie są zabierani z określonych z góry przystanków i dowożeni na z góry określone przystanki;
-„szczególne usługi regularne” oznaczają usługi regularne bez względu na to, przez kogo są organizowane, które polegają na przewozie określonych kategorii pasażerów z wyłączeniem innych pasażerów;
-„usługi okazjonalne” oznaczają usługi, które nie są objęte ww definicjami oraz których główną cechą jest to, że obejmują przewóz grup pasażerów utworzonych z inicjatywy zleceniodawcy lub samego przewoźnika.
Na czym polega przesunięcie tygodniowego odpoczynku nawet do 12 dni ?
Okres tygodniowego odpoczynku (regularnego 45 godzin lub skróconego do 24 godzin) kierowca ma obowiązek odebrać najpóźniej po 6 cyklach (okresach 24 – godzinnych). Jednakże z dniem 04.06.2010 w Rozporządzeniu 561/2006 wprowadzono odstępstwo polegające na możliwości przesunięcia / odłożenia okresu tygodniowego odpoczynku (regularnego lub skróconego) maksymalnie do 12 dni (okresów 24 – godzinnych).
Przykład – jeśli kierowca w poniedziałek o godz. 6.00 rozpoczyna okres prowadzenia pojazdu (po odbiorze 45 godzin pauzy tygodniowej), to kolejną pauzę tygodniową zgodnie z zasadami ogólnymi powinien odbierać najpóźniej od godz. 6.00 w sobotę tego samego tygodnia. Natomiast w świetle stosowanego odstępstwa (art.8 ust 6a Rozporządzenia 561/2006) okres odpoczynku tygodniowego ten sam kierowca może rozpocząć w każdym dowolnym dniu aż do następnej/ kolejnej soboty do godz. 6.00. Czyli kierowca po 45 godzinnej pauzie musi kolejną wykonać najpóźniej po 12 dniach. Nie stoi nic na przeszkodzie, aby ją odebrać po 7, 8, 9, 10 czy 11 dniach (okresach 24 – godzinnych).
Warunki dodatkowe, które należy spełnić, aby móc zastosować odstępstwo zgodnie z art.6a Rozporządzenia 561/2006:
- usługa okazjonalna o której mowa powyżej trwa co najmniej 24 kolejne godziny na terenie innego państwa niż Polska i jest usługą pojedynczą, nie pozostającą w związku ze świadczeniem innej lub kolejnej usługi przewozu;
- po skorzystaniu z przesunięcia tygodniowego okresu odpoczynku, kierowca musi kolejne 2 tygodniowe odpoczynki odebrać w wymiarze 2 regularnych (45 godzinnych odpoczynków lub 1 regularnego i 1 skróconego (do maksymalnie 24 godzin);
Z powyższego zatem jasno wynika, że możliwość ponownego zastosowania odstępstwa może nastąpić dopiero po 2 tygodniowych odpoczynkach odbieranych najpóźniej po 6 cyklach 24 godzinnych. Kierowca nie może korzystać z odstępstwa przy każdym tygodniowym odpoczynku ani nawet przy co drugim tygodniowym odpoczynku.
Jak wygląda czas prowadzenia pojazdu w związku z ww nowelizacją?
Bardzo istotnym dla omawianego odstępstwa jest fakt, że normodawca przewidział tylko i wyłącznie możliwość odłożenia momentu odbioru tygodniowego okresu odpoczynku, tym samym pozwalając na większą ilość dni, w których kierowca może prowadzić pojazd. Ale równolegle NIE ZWIĘKSZONO ILOŚCI GODZIN JAKIE KIEROWCA MOŻE PROWADZIĆ POJAZD w ramach dziennego bądź tygodniowego czasu prowadzenia. Więc nadal dzienny czas prowadzenia wynosi 9 godzin (a dwa razy w tygodniu 10 godzin) oraz tygodniowy czas prowadzenia maksymalnie 56 godzin lub 90 godzin w ciągu 2 kolejnych tygodni.
W jakim wymiarze należy odebrać odłożony odpoczynek tygodniowy?
Jeśli kierowca korzysta z odstępstwa poprzez przesunięcie tygodniowego odpoczynku o np. 7 czy 8 dni od ostatniego 45 godzinnego odpoczynku tygodniowego, to po 7 czy 8 cyklach 24 godzinnych, wykonuje pauzę tygodniową odłożoną, trwającą conajmniej 45 godzin. Kolejny tygodniowy odpoczynek musi trwać co najmniej 24 godziny.
Na szczególną uwagę zasługuje przypadek, kiedy kierowca przesuwa tygodniowy odpoczynek o maksymalny dozwolony czas, czyli o 12 cykli od poprzedniego odpoczynku tygodniowego. Przesunięcie odpoczynku nie oznacza zwolnienia z obowiązku odebrania odpoczynku odłozonego, ale odłożenie w czasie. W związku z tym, jeśli po 6 cyklach prowadzenia kierowca powinien skorzystać z 45 godzinnego tygodniowego odpoczynku, a odkłada go o kolejne 6 cykli, to najbliższy tygodniowy odpoczynek musi mieć wymiar 90 godzin (odłożony 45 godzinny odpoczynek oraz bieżący 45 godzinny odpoczynek) lub musi równać się sumie skróconego i regularnego odpoczynku.
