Centrale koncernów motoryzacyjnych obecne na polskim rynku realizują za pośrednictwem swoich dilerów programy, które najczęściej wpisują się w działania Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Ten ostatni natomiast w ramach realizowanego od początku 2013 r.programu „Mobilny Samorząd” dąży do zwiększania mobilności osób niepełnosprawnych przez dofinansowanie kursów prawa jazdy oraz zakupu specjalistycznego oprzyrządowania do pojazdów.
Wsparcie kompletne
Koncerny, które mają najbardziej rozbudowane programy pomocy dla osób niepełnosprawnych oferują swoim klientom wsparcie na wszystkich etapach użytkowania pojazdu, począwszy od decyzji o kursie na prawo jazdy, przez zakup specjalnego pojazdu, aż po jego obsługę serwisową i wreszcie ewentualną odsprzedaż pojazdu. W praktyce pomoc polega na wsparciu pracownika salonu przy wyborze konkretnego modelu przez klienta. Doradzi on także, jaki sprzęt będzie najlepszy do prowadzenia pojazdu w przypadku konkretnej niesprawności. Salon sprzedaży może wziąć na siebie także formalności związane z załatwianiem kredytu, dofinansowania z PFRON-u czy ubezpieczenia samochodu. Zakres takich usług mają m.in. program Škody „Przyjazne Auto”, a także programy Toyota Mobility, „Suzuki Mobilni” czy Fiat Autonomy. W ich ramach niemal wszystkie modele nowych samochodów marki Škoda mogą być zaadaptowane do indywidualnych potrzeb osób niepełnosprawnych dzięki urządzeniom firmy Guidosimplex. W ramach programu osoby z dysfunkcjami narządów ruchu mogą ponadto skorzystać z preferencyjnych warunków zakupu samochodów czeskiej marki.
Niepełnosprawny, czyli VIP
Koncerny posiadające programy dla niepełnosprawnych po sprzedaży samochodu osobie niepełnosprawnej traktują ją jak klienta zasługującego na specjalne względy. Z myślą o osobach z niepełnosprawnością w ramach programu „Suzuki Mobilni” japoński koncern przygotował np. udogodnienia w sferze obsługi posprzedażnej samochodu. Klienci ci mają pierwszeństwo przy naprawie samochodu, bezpłatną okresową kontrolę i konserwację zainstalowanego oprzyrządowania w ramach normalnych czynności obsługowych samochodu, a także bezpłatne mycie nadwozia i sprzątanie kabiny po wizycie w serwisie.
Na obsługę serwisową poza kolejnością, natychmiastową pomoc w rozwiązywaniu problemów technicznych, monitorowanie eksploatacji przystosowanego auta liczyć mogą także klienci korzystający z programów przygotowanych przez innych producentów – Fiata, Peugeota,Škody czy Renault.
Uprawnienia do kierowania
W ramach programu Toyota Mobility klient może liczyć ponadto na bezpłatne kursy na prawo jazdy i szkolenie techniki jazdy dla osób, które przed niepełnosprawnością były już kierowcami,a teraz chcą się nauczyćprowadzenia pojazdu z dodatkowymwyposażeniem.Takie osoby mogą uczestniczyć w zajęciach Akademii JazdyToyoty w Sochaczewie. Nauka odbywa się na kilku płaszczyznach. Po pierwsze, można podszkolić technikę jazdy pojazdem wyposażonym w dodatkowe oprzyrządowanie pozwalające na prowadzenie auta. Używanie specjalistycznych urządzeń może sprawiać kłopot przede wszystkim tym kierowcom, którzy już wcześniej prowadzili pojazd w tradycyjny sposób i muszą się przestawić na kierowanie wyłącznie przy użyciu rąk. Po drugie, w programie kursu przewidziano szkolenie w warunkach ekstremalnych. Nawet sprawny kierowca w niektórych sytuacjach, np. na śliskiej nawierzchni, ma problem z opanowaniem samochodu. Co dopiero ma zrobić osoba, która wszystkie czynności podczas manewrowania musi wykonywać rękami? Pod okiem doświadczonych instruktorów niepełnosprawni mogą nauczyć się panowania nad pojazdem. Zakres szkolenia jest taki sam jak w przypadku pełnosprawnych kierowców i obejmuje: hamowanie awaryjne na prostej i na zakręcie, omijanie przeszkodyoraz technikę jazdy szosowej.
Na pomoc w uzyskaniu uprawnień do kierowania pojazdem mogą liczyć także osoby, które nigdy nie miały prawa jazdy. W ramach programu Toyoty w Miętnem k. Garwolina kilka razy w roku organizowane są 3-tygodniowe obozy. Podczas każdego z nich dwunastu niepełnosprawnych przechodzi pełny kurs na prawo jazdy. Na miejscu cały czas pomocą służą instruktorzy i auta Toyoty wyposażone w dodatkowy sprzęt, umożliwiający prowadzenie pojazdu inwalidom. Po odbytym szkoleniu wszyscy uczestnicy kursu udają się do WORD-u w Siedlcach, gdzie zdają egzamin teoretyczny oraz praktyczny. Istotne jest to, że zarówno kurs, jak i wyżywienie oraz nocleg są bezpłatne.
Pomocny osprzęt
Używany w przystosowanych dla niepełnosprawnych samochodach osprzęt zawsze posiada atest i – co istotne –jego montaż nie wymaga poważniejszychingerencjiw strukturę kokpitu. Po zakończeniueksploatacji urządzeniemożna zdemontować i zainstalowaćw kolejnym pojeździe, anieuszkodzony samochódsprzedać bez żadnych przeróbek.
Omawiane programy znacznie ułatwiają nabycie pojazdu osobom niepełnosprawnym. Dla wielu kierowców ograniczeniem są jednak możliwości finansowe. Właśnie dlatego najczęściej wybierane są najtańsze modele poszczególnych producentów, np. Toyota Aygo oraz Yaris, Fiat Panda i Punto czy Škoda Fabia. Pomimo niewielkich rozmiarów tych aut niepełnosprawny kierowca może jednak zmieścić swój wózek inwalidzki i odbyć dłuższą jazdę.
Klienci, którzy są kierowcami osób niepełnosprawnych, częściej wybierają jednak większe auta, np. Toyotę RAV4 czy Verso, albo Renault Kangoo, Logan MCV, Trafic i Master. W samochodach tych można zamówić fotel pasażera, któryelektrycznie wysuwa się na zewnątrzpojazdu. Inwalidaprzesiadasię z wózka na taki foteli jest umieszczany we wnętrzusamochodu.
Niezwykle istotne jest to, że przy korzystaniu z poszczególnych programów niepełnosprawny klient płaci najczęściej za samochód nie więcej niż inni kupujący, mimo że w aucie ma zamontowany przydatny osprzęt. Dzieje się tak, ponieważna te pojazdy oferowanesą zniżki, a w ramach upustumontuje się dodatkowe wyposażenie. Poza tym pracownicy koncernów wraz z klientem starają się o dofinansowanie z PFRON-u.