RPO skierował specjalne wystąpienie do ministra transportu. Wskazał w nim, że zgodnie z przepisami inspektorzy ITD mogą korzystać z nieoznakowanych pojazdów tylko w wyjątkowych przypadkach. Natomiast z danych RPO wynika, że nieoznakowane pojazdy wyposażone w fotoradary są powszechnie używane.
Inspekcja może korzystać z nieoznakowanych pojazdów na podstawie rozporządzenia MTBiGM w sprawie wzoru odznaki identyfikacyjnej inspektorów ITD oraz oznakowania pojazdów służbowych ITD. Problem jednak w tym, że przepis ten wykracza poza zakres określony w ustawie o transporcie drogowym. RPO uznał, że użycie tych pojazdów nie spełnia swojej podstawowej funkcji, którą powinna być ochrona bezpieczeństwa ruchu drogowego. Nie jest też realizowana funkcja prewencyjna, tzn. ostrzeganie przed naruszaniem przepisów.
Można skutecznie oddziaływać na kierowcę, który popełnił wykroczenie, tylko wtedy gdy ma on świadomość, że zdarzenie zostało zarejestrowane. Gdy sprawca dowiaduje się o zarejestrowaniu wykroczenia w chwili otrzymania mandatu pocztą (np. kilka miesięcy po zdarzeniu), nie ma mowy o prewencji.
Zdaniem RPO łatwiej byłoby powstrzymać innych przed naruszaniem przepisów, gdyby inspektorzy podczas kontroli posługiwali się oznakowanymi pojazdami. Rzecznik zwrócił się więc do ministra o zmianę przepisów w taki sposób, aby ITD w ogóle nie mogła korzystać z nieoznakowanych pojazdów w trakcie kontroli ruchu drogowego.
Źródło: wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich z 16 października 2013 r. do ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej w sprawie używania nieoznakowanych pojazdów służbowych przez Inspekcję Ruchu Drogowego podczas kontroli ruchu drogowego.
